Kim są Trzej Królowie?

Nie jesteśmy do końca pewni, kim byli. Dowody z Ewangelii znajdują się w pierwszych 12 wersetach relacji św. Mateusza. Z tego fragmentu możemy wywnioskować jedynie, że nazywani są oni Mędrcami, czyli „magami”, że przybyli ze Wschodu do Jerozolimy i że widzieli gwiazdę zwiastującą narodziny Króla Żydowskiego. Ewangelia nie mówi, że było trzech Mędrców. Pomysł ten wziął się z trzech prezentów, które przynieśli.

Aby wyśledzić, kim byli Mędrcy, musimy najpierw spojrzeć na Wschód. Oczywistym wyborem jest Imperium Partów. W czasach Jezusa Imperium Partów było nazwą dawnego Imperium Perskiego. Tematem przewodnim był dzisiejszy Iran i Irak. W Imperium Partów istniała kasta kapłanów-astrologów wyznających starożytną religię zaratusztrianizmu. Większość uczonych uważa, że ​​Mędrcy byli zoroastryjskimi kapłanami-astrologami z Persji.

Jednak nic takiego nie jest zapisane w Ewangelii Mateusza. Nie ma też wzmianki o tym, że Mędrcy byli królami, ani też nie ma wzmianki o wielbłądach w relacji Mateusza. Skąd więc pomysł, że Mędrcy byli królami jeżdżącymi na wielbłądach? Z ideą trzech królów i obecnością wielbłądów wiążą się dwa proroctwa Starego Testamentu. W Psalmie 72:10-11 czytamy:

„Niech królowie Tarszisz i wysp złożą daninę,
królowie Szeby i Seby dary.
Niech kłaniają mu się wszyscy królowie, niech
mu służą wszystkie narody”.

Izajasz 60 jest także czytany w liturgii w święto Objawienia Pańskiego i podobnie jak Psalm 72, Izajasz podkreśla podwójne znaczenie wizyty Mędrców: światło Chrystusa przyszło na świat i jest dla wszystkich ludzi – nie tylko Żydów. Proroctwo brzmi:

"Powstać! Świeć, bo przyszło twoje światło,
wzeszła nad tobą chwała Pana
. . . Narody będą chodzić przy twoim świetle,
królowie przy blasku twojego świtu.
Podnieś oczy i rozejrzyj się;
wszyscy się zbierają i przychodzą do ciebie –
Twoi synowie z daleka
. . . Wtedy zobaczysz i będziesz promienny
. . . Bo bogactwa morskie zostaną przed wami rozlane,
bogactwa narodów przyjdą do was.
Będą was osłaniać karawany wielbłądów,
dromadery z Madianu i Efy;
Wszyscy przyjdą ze Saby
, niosąc złoto i kadzidło
i zwiastując chwałę Pana” (w. 1-6).

Teraz możemy zobaczyć, skąd wzięła się koncepcja królów i wielbłądów. Mateusz mówi, że królowie przybyli ze Wschodu, a Persja wydaje się oczywistym wyborem, ale fragment z Izajasza przewiduje, że królowie pochodzą z Efy, Midianu i Saby. Gdzie są Efa, Madian i Saba?

Midian to starotestamentowa nazwa państwa, które w czasach Jezusa było Królestwem Nabatejczyków. Leży bezpośrednio na wschód i południe od Jerozolimy — w dzisiejszej Jordanii — a Efa była miastem Madianitów, położonym dalej na południe na Półwyspie Arabskim. Starożytne Królestwo Saby skupiało się na terenie dzisiejszego Jemenu, także na wschodzie i południu.

Jeśli szukamy dowodów w Piśmie Świętym, proroctwo Izajasza sugeruje, że Mędrcy przybyli z terenów dzisiejszej Jordanii, Arabii Saudyjskiej i Jemenu. Jeśli tak, to prawdopodobnie rzeczywiście przybyli na wielbłądach, gdyż Midian był szczególnie znany z obfitości wielbłądów.

Czy możemy wykorzystać proroctwo Starego Testamentu, aby ustalić, skąd pochodzili Mędrcy? Ci, którzy wierzą w dokładność proroctw biblijnych, nie będą mieli z tym problemu. Istnieją jednak inne wskaźniki sugerujące raczej Półwysep Arabski niż Persję. Trzy dary złota, kadzidła i mirry są pomijane jako wskazówki umożliwiające rozwiązanie zagadki.

Dary Trzech Króli

Skąd wzięło się złoto? Jak wspomniano, Jemen jest obecnym miejscem starożytnej cywilizacji Szeby. Bajeczne bogactwo królestwa opierało się na kopalniach złota w Etiopii. Archeolodzy odkryli niedawno coś, co ich zdaniem jest kopalnią królowej Saby.

Historia królowej Saby (por. 1 Krl 10), która przybyła w procesji z wielkimi królewskimi darami w postaci bogactwa, stanowi proroczy precedens. Podobnie jak królowa Saby przybyła, aby zanieść dary żydowskiemu królowi Salomonowi, tak mogło się zdarzyć, że król Saby za czasów Jezusa przybył, podobnie jak jego znamienity przodek, aby zanieść bogate dary królowi żydowskiemu.

Co więcej, królowie Jemenu w czasach Jezusa byli Żydami. Byli żywo zainteresowani wydarzeniami na dworze Heroda i przybyciem nowego króla żydowskiego. Wreszcie sam Jezus wspomina o tym powiązaniu w Ewangelii Mateusza 12,42, nawiązując do wizyty królowej Saby u Salomona i odnosząc się do siebie mówi: „jest tu coś większego niż Salomon”.

Istnieje więcej intrygujących wskazówek opartych na trzech prezentach. Półwysep Arabski – zwłaszcza rejon Midianu i Saby – to jedyne miejsce na świecie, gdzie rosną specyficzne rośliny, z których zbiera się żywicę do produkcji kadzidła i mirry. Te dwa bogate dary — wykorzystywane ze względu na swój aromat i do celów leczniczych — były dochodowymi plonami tej części świata.

Pochodzenie trzech darów wskazuje, że Mędrcy przybyli z Półwyspu Arabskiego. A dary nie były po prostu bogatymi darami ofiarowanymi Chrystusowi, ale były symbolicznymi darami od królestw, z których pochodzili.

Dary miały znaczenie dyplomatyczne i sugerowały, że Mędrcy rzeczywiście byli albo królami, albo ambasadorami dworu Nabatei i Szeby. Co jeszcze bardziej intrygujące, na „szlaku kadzidła”, który wiódł na północ od południowego krańca Arabii do terenów dzisiejszej Jordanii, i przez Judeę do Gazy, panował stały ruch. Jeśli Mędrcy pochodzili z południowej Arabii i Królestwa Nabatei (dzisiejsza Jordania), ich szlak handlowy przebiegał tuż obok Jerozolimy i Betlejem.

Czy byli to księża?

Ale czy byli to księża-astrolodzy? Chociaż wiemy, że w Persji istniała sekta astrologów-magów, prawdą jest również, że perscy mędrcy byli rozproszeni po całym imperium Partów, które rozciągało się aż po Półwysep Arabski i dalej. Prawdą jest również, że perscy Zoroastrowie nie byli jedynymi astrologami i mędrcami. Wiedzę i mądrość starożytnej astrologii i proroctw praktykowano w całym starożytnym świecie.

Nie wiemy na pewno, kim byli Mędrcy wspomniani w historii Bożego Narodzenia, a teorie i wyjaśnienia będą kontynuowane. Jeśli jednak złożymy wszystkie dowody razem, wydaje się, że Mędrcy byli prawdopodobnie astrologami pod wpływem Zoroastrian na dworze królestw Nabatei i Szeby, którzy przynieśli nowo narodzonemu królowi żydowskiemu bogate dary o znaczeniu dyplomatycznym.